ನಾನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅಜಂತಾ ಗುಹಾಲಯಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ. ಅಲ್ಲಿನ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಈಗಾಗಲೇ ಗಮನಿಸಿದ ಸಂಗತಿಯೊಂದು ಮತ್ತೂ ಸ್ಪುಟವಾಯಿತು. ಅದೆಂದರೆ ಅಲ್ಲಿನ ಮನುಷ್ಯಾಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿದ ವರ್ಣವೈವಿಧ್ಯ. ಗೌರವರ್ಣದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಕಂದು, ಕಪ್ಪು ವರ್ಣಗಳವರೆಗೆ ನಾನಾ ಪ್ರಕಾರದ ಮೈಬಣ್ಣಗಳಿಗೆ ಈ ಚಿತ್ರಗಳು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿವೆ. ಒಂದು…

ಇಂದು ಭೀಕ್ಷೆ ಬೇಡಿ ಜೀವಿಸುವುದು ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಬರಬಹುದಾದ ಅತ್ಯಂತ ಹೀನಾಯವಾದ ಅವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ರಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿ ಇರುವವರೆಗೆ ಭಿಕ್ಷೆ ಸಿಗುವುದೂ ಕಷ್ಟ, ಹಾಗಾಗಿ ಅಂಗಗಳನ್ನು ಊನಗೊಳಿಸಿಕೊಂಡು ದಯನೀಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಾವೇ ತಂದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಭಿಕ್ಷಾವೃತ್ತಿಗೆ ಲಾಭದಾಯಕ. ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ಕಂದಮ್ಮಗಳನ್ನು ಕದ್ದೊಯ್ದು ಮಾರಿ. ಅವರ…

ನಾನು ಅಂತರ್ಜಾತೀಯ ವಿವಾಹಗಳ ವಿರೋಧಿಯಲ್ಲ ಎಂಬ ಕೇವಿಯಟ್ ಹಾಕಿಕೊಂಡೇ ನನ್ನ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಮುಂದಿಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಅಂತರ್ಜಾತೀಯ ವಿವಾಹಗಳಿಂದಾಗಿ ಜಾತಿ ನಾಶವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ವಾದವೊಂದಿದೆ. ನಮ್ಮ ಅನುಭವದ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಇದು ಎಷ್ಟು ತರ್ಕಬದ್ಧವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಜಿಜ್ಞಾಸೆಗೊಳಪಡಿಸುವುದಷ್ಟೇ ಈ ಬರಹದ ಉದ್ದೇಶ. ಹಾಗೇ ವಾದಿಸುವವರ ಪ್ರಕಾರ…

ಸಾಮಾನ್ಯ ಭಾರತೀಯನೊಬ್ಬನ ನಿತ್ಯ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಹಾಸುಹೊಕ್ಕಾಗಿರುವ ‘ಅಯ್ಯೋ, ನನ್ನ ಕರ್ಮ!’, ‘ಮಾಡಿದುಣ್ಣೋ ಮಹರಾಯ’, ‘ಇಷ್ಟೊಂದು ಅನ್ಯಾಯ ಅನಾಚಾರ ಮಾಡಿ ಎಷ್ಟೊಂದು ಅರಾಮವಾಗಿದ್ದಾನೆ! ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಏನೋ ಪುಣ್ಯ ಮಾಡಿರಬೇಕು!’ ‘ಎಲ್ಲಾ ನನ್ನ ಹಣೆಬರಹ’ ಮುಂತಾದ ವಾಕ್ಯಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಇಂದಿನ ಬೌದ್ಧಿಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ…

ಭಾರತೀಯ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಓದಿದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಹಿಂದೂ ಪರಂಪರೆಯ ಕುರಿತು ಬಂದೇ ಬರಬಹುದಾದ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನ ಈ ಮುಂದಿನಂತಿರುತ್ತದೆ: ವೇದಗಳನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ಶೂದ್ರರಿಗೆ ಹಿಂದೂಗಳ ಪವಿತ್ರಗ್ರಂಥವನ್ನು ಹಾಗೂ ಆ ಮೂಲಕ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಲಾಯಿತು. ಹೀಗೆ ಜ್ಞಾನದಿಂದ ವಂಚಿತರಾದವರು ಶೂದ್ರರು ಹಾಗೂ…

ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರೆಂದರೆ ಒಂದು ವರ್ಗದ ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಖಳನಾಯಕರು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಮಾನತೆಯ ತತ್ವವನ್ನು ಸಾರಿದ ಬೌದ್ಧರನ್ನು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಿ ಜಾತಿವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅನೈತಿಕ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಿದವರೆಂದು ಅವರನ್ನು ಇಂಥವರು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಶಂಕರರು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಶಾಹಿಯನ್ನು ಹಾಗೂ ಅದನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ಹಿಂದೂಯಿಸಂ ಅನ್ನು ಪುನರುತ್ಥಾನಗೊಳಿಸಿದವರು ಎಂದು…

ಭಾರತೀಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಮಗುವೊಂದಕ್ಕೆ ’ಒಂದಲ್ಲಾ ಒಂದೂರಿನಲ್ಲಿ…’ ಎಂಬ ಸಾಲು ಚಿರಪರಿಚಿತ. ಮಕ್ಕಳು ಸಣ್ಣವರಿದ್ದಾಗ ಅವರ ತಾಯಂದಿರೋ, ಅಜ್ಜಿಯರೋ ಅವರಿಗೆ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೇಳಿ ಮಲಗಿಸುವ ಪದ್ಧತಿಯಿದೆ. ಅಜ್ಜಿಯರಿರುವ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೇ ಹೆಚ್ಚು ಪುರುಸೊತ್ತು ಇರುವುದರಿಂದ ಅವರೇ ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.…

ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಭಾರತೀಯ ಪುರಾಣಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ನಿರೂಪಣೆ ನೀಡುವ ಕೆಲವು ಪುಸ್ತಕಗಳು ವಿವಾದಕ್ಕೀಡಾಗುತ್ತಿವೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ’ಡುಂಢಿ’ ಎಂಬ ಕೃತಿಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ  ವೆಂಡಿ ಡೊನಿಗರ್ ಹಾಗೂ ಅವಳ ಶಿಷ್ಯರು ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಕುರಿತು ಬರೆದ ಸಂಶೋಧನಾ ಗ್ರಂಥಗಳ ವರೆಗೂ ಈ ವಿವಾದಗಳು…

ಸೆಕ್ಯುಲರಿಸಂ ಎಂಬ ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ‘ಸರ್ವಧರ್ಮಸಮಭಾವ’ ಎಂಬ ಭಾಷಾಂತರವೂ ಇದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಧರ್ಮ ಎಂದರೆ ರಿಲಿಜನ್ನು ಎಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕಿಲ್ಲ ಅಂದುಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ.  ಸೆಕ್ಯುಲರಿಸಂಗೆ ‘ಧರ್ಮ ನಿರಪೇಕ್ಷತೆ’ ಎಂಬ ಮತ್ತೊಂದು ಭಾಷಾಂತರವೂ ಇದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮ ಎಂದರೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸ ಎಂಬರ್ಥ ಬರುತ್ತದೆ, …

೧೭೮೯ ರಿಂದ ೧೭೯೯ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹದಿನಾರನೆಯ ಲೂಯಿ ದೊರೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಫ್ರಾನ್ಸಿನ ಜನರು ದಂಗೆಯೆದ್ದು ರಾಜ ಮನೆತನದ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿದ ಕಥೆಯು ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದುದು. ಇದನ್ನು ಫ್ರೆಂಚ್ ಕ್ರಾಂತಿ ಎಂಬುದಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ.  ಇದು ಕ್ರಾಂತಿಯೇಕೆಂದರೆ ಈ ಘಟನೆಯ ಮೂಲಕ ಫ್ರಾನ್ಸಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ, ರಾಜಕೀಯ…